Năm 2024 Để Lại Cho Mình Điều Gì ?
Lúc viết blog này là mùng 1 tết và bây giờ là 10h tối. Mình cũng không có hứng thú viết blog gì về AI lắm nên là mình sẽ viết vài điều mà năm 2024 đã để lại cho mình. Đây là vài thứ mà mình rút ra dựa trên cuộc sống của mình, và cũng là góc nhìn cá nhân nên tạm thời chúng ta không nói đến chuyện đúng hay sai hay gì nhé. Hãy thưởng thức bài viết này dưới góc nhìn của mình - một người bình thường kể câu chuyện bình thường.
Không kỳ vọng thì không thất vọng.
Đây là điều đầu tiên mình rút ra được sau rất nhiều cuộc thi, từ cuộc thi nhỏ như thi cuối học kỳ đến những cuộc thi lớn như các cuộc thi toàn quốc. Những gì mình kỳ vọng càng nhiều thì kết quả lại càng không như mình muốn, còn những gì mình chỉ làm gọi là cho có, làm cho vui, kiểu không dành nhiều thời gian cho nó thì nó lại đạt kết quả tốt. Quay ngược thời gian một chút, vào khoảnh khắc mình bước ra khỏi phòng thi olympic toán sinh viên, mình gần như sụp đổ vì mình làm bài quá tệ. Mình bỏ 1-2 câu xong mình cũng tẩy xóa rất nhiều, mình nghĩ rằng coi như lần này là vứt bỏ, cao nhất cũng chỉ là được huy chương đồng, đen đủi thì không được gì cả. Mình không kỳ vọng gì nhiều vào kết quả thì điều diệu kỳ xảy ra, mình được huy chương vàng với số điểm là 18/30 (trên 15 điểm là được huy chương vàng). Điều khiến mình bất ngờ là điểm cut-off rất thấp vì có rất nhiều bạn cũng làm không tốt. Cuộc thi tiếp theo là ICPC năm 2024, team mình khá tự tin vì đã được giải ba năm 2023, và chuyện gì đến cũng đã đến, team mình chả được giải gì cả, ngay cả giải khuyến khích cũng không. Và còn vô số các kì thi cuối kỳ trên trường như DSA, Python, C++,… là những môn mà mình rất tự tin, mình đã code rất nhiều rồi và đến lúc thi thì DSA mình chỉ AC đúng 1 câu, C++ và Python thì chỉ 3 câu, thậm chí Python mình còn phải nhìn bài đứa bạn thì mới được 3 câu. Nhưng những môn như Java, một môn mà mình thậm chí còn chả học ở trên lớp thì mình lại làm được hẳn 4 câu. Và rồi cả cuộc thi bên RMIT, ngay từ đầu mình chẳng có ý định thi cử mấy cuộc thi AI, đơn giản là mình muốn học thêm cho chắc kiến thức thế rồi mấy anh bên lab an toàn thông tin vẫn ghi danh tên mình. Và rồi mình vẫn đi thi, chỉ là đi thi vì nhỡ điền tên rồi, đi thi cho vui, cho có thôi mà ai ngờ cung đạt được giải đặc biệt Hà Nội. Và lần gần đây nhất là viết báo, mình đã viết và sửa báo trong 6 tháng liên tục, vì làm mất quá nhiều thời gian và chả thấy được kết quả gì nên mình đã rời khỏi phòng lab và quyết định đi làm kĩ sư AI trong vài tháng nữa. Mình đã từng nghĩ rằng bài báo của mình sao mà được duyệt được, kiểu có 1 paper Q1 là khó lắm. Xong 1-2 tháng sau thầy báo tin là bài báo của mình đã được đăng.
Tất nhiên là bạn có thể nghĩ chẳng phải mình cứ chuẩn bị tốt từ đầu thì vẫn hơn sao, mình cứ cố gắng hết mình, kết quả ra sao cũng được vì mình đã cố hết sức rồi. Thực ra điều này là rất đúng, nhưng những cuộc thi đang cảm giác vận vào người mình vậy. Cái gì mình càng kỳ vọng nó tốt thì mình càng áp lực, mình càng làm không tốt. Còn cái gì mà mình làm bằng tâm thế thoải mái, thì đôi khi kết quả lại rất tốt… life is strange, man…
So sánh ít lại, nên so sánh với bản thân thôi.
Mình đã từng so sánh với rất nhiều người, lấy họ làm đối thủ, làm hình mẫu mình phải đạt được trong tương lai. Thấy anh A làm ở VinAI lương tháng 30tr khi ra trường, thấy anh B đã có 2 năm kinh nghiệm làm kĩ sư AI khi mới là sinh viên năm 3, thấy chị C đã có nhiều bài báo và đã đi du học… Muôn vạn người, muôn vài hình thái, có cả 8 tỷ ngày mai khác nhau, sao phải so sánh nhiều làm gì cho đau đầu ? Thấy người khác giỏi hơn thì mình cũng chỉ nên ngưỡng mộ rồi để đấy thôi, làm động lực được thì càng tốt, chứ đừng ganh đua để 1 ngày trở thành người ta… Mình đã phải mất rất lâu để nhận ra những thứ này, và người mình cần so sánh nhất chính là bản thân mình. Hôm nay mình đã học được gì mới so với ngày hôm qua ? Mình còn những điều xấu nào mà mình vẫn không sửa được ? Mình vẫn còn thiếu điều gì ?… Cứ hoàn thiện bản thân mỗi ngày là được, cho dù là ngày mai bạn chỉ học được 1 điều mới thì cũng là tốt rồi, không cần phải vội, cứ từ từ mà đi lên.
Thấy em A đi học vẽ, thấy em B đi học kinh tế, thấy bạn C học Web, tự cho mình là thượng đẳng, kiểu như làm mấy cái ý đơn giản quá, học vẽ thì làm gì được nhiều tiền, sao mà khó với nhiều tiền bằng học AI dược… Rất nhiều bạn có thể đã có suy nghĩ thế (trong đó bao gồm cả mình), lấy thước đo những gì mình đang học để so sánh với người khác. Mà đâu ai ngờ là có tận 8 loại thông minh khác nhau, và vẽ đẹp cũng là một loại thông minh. Thấy anh D làm kinh doanh buôn bán có mức lương bằng với lương mình làm văn phòng rồi lại sân si, coi rằng công việc kia không đáng giá bằng công việc của mình… Muôn vàn suy nghĩ tiêu cực, đố kỵ, coi mình như là tiêu chuẩn hạng nhất…
Đôi khi không cần phải đi tới tận cùng của chân lý.
Mình đã từng cãi nhau rất nhiều với người yêu vì bất đồng quan điểm, nhiều khi chuyện cũng chẳng có gì nhưng không vừa lòng đối phương cũng dẫn đến cãi nhau, và hầu như mọi cuộc cãi nhau đều là do mình bắt đầu. Mình nhận ra rằng không ai đúng không ai sai, mỗi người đều có suy nghĩ khác nhau, sở thích khác nhau, góc nhìn khác nhau. Nên mình từ từ hạ cái tôi xuống, tôn trọng góc nhìn của người yêu mình và tuyệt đối, đừng bao giờ hành động khi đang tức giận. Mình đã từng suýt làm đổ vỡ mối quan hệ của mình chỉ vì mình không kiềm chế được cảm xúc và lời nói. Nếu bạn thấy tức giận, tốt nhất là nên ở một mình, đi nghe nhạc, đi xem phim hoạt hình gì đó cho bớt cơn giận đi, rồi hãy giải quyết vấn đề sau.
Hạnh phúc là gì ?
Chị mình hổi cấp 3 học chuyên anh ở trường Chuyên Sư Phạm, có bằng xuất sắc tại trường FTU. Giờ chị mình đang làm kế toán cho một bệnh viện ở huyện vì bố chồng chị mình làm giám đốc tại bênh viện đó. Lương cũng trên dưới 10tr, nhiều người bảo chị mình chọn lối sống an nhàn quá, an toàn quá, cảm thấy tiếc cho chị mình, chị mình có thể có một công việc lương cao hơn. Nhiều người bảo chị mình đã có gia đình chồng kinh tế ổn định rồi nên cũng không cần phải bay nhảy quá làm gì. Giờ mình thấy chị mình đang hạnh phúc, đang hài lòng với những gì mình đang có, có thể không phải là công việc chị mình mơ ước khi còn là thời sinh viên nhưng giờ chị mình có một gia đình nhỏ để vun đắp, có hai đứa con để nuôi lớn. Vậy hạnh phúc thực sự là gì ? Liệu rằng cứ nhiều tiền là sẽ hạnh phúc ? Tại sao những người nghèo thì nhảy múa trên phố còn những ngừơi giàu thì luôn đau đầu về các cổ phiếu của công ty. Tất nhiên, theo thống kê thì càng nhiều tài sản thì mức hạnh phúc sẽ càng tăng nhưng thứ tôi muốn nói tới ở đây là hai thứ: hạnh phúc thể chất và hạnh phúc tinh thần. Hạnh phúc thể chất là tài sản, tiền bạc, còn hạnh phúc tinh thân là mình có một cơ thể khỏe mạnh, mình cảm thấy vui đời, mình yêu thích công việc mình làm mặc dù lương ít ỏi. Khi bạn hỏi một đứa trẻ 5 tuổi, một thanh niên, một người đã làm cha mẹ, một người già hạnh phúc là gì ? Bạn sẽ nhận được các câu trả lời khác nhau. Hạnh phúc của đứa trẻ đôi khi là có thẻ bài vip trong bộ bài nó đang chơi, hạnh phúc của một cậu thanh niên là mau lớn lên, được làm ông này bà kia, kiếm được rất nhiều tiền, hạnh phúc của người làm cha mẹ thì lại mong muốn con nên người, mong muốn con về quê mỗi khi có dịp. Còn hạnh phúc của người già là được quây quần bên con cháu, nỗi sợ lớn nhất của người già là sự cô đơn. Bạn có biết tại sao những người già thường hay dậy sớm không ? Tại vì họ biết họ không còn nhiều thời gian nữa.
Vậy hạnh phúc là gì… Mình tìm kiếm hạnh phúc hay mình tạo ra hạnh phúc…tự trả lời câu hỏi này nhé, không cần vội đâu, có những người mất cả đời để biết rằng điều làm mình hạnh phúc.
Gửi cho những người đang lớn lên
Mình năm nay 21 tuổi, đôi khi mình suy nghĩ như một đứa trẻ con, đôi khi lại suy nghĩ như một người chuẩn bị về hưu. Gửi cho những người đang lớn lên, những người chuẩn bị phải lao ra đường để kiếm tiền, hãy giữ gìn sức khỏe thật tốt, giữ tâm bình an và một cái đầu lạnh, dành thời gian cho người thân nhiều hơn nếu có thể. Đang yên đang lành ngã vào tuổi trưởng thành, cả bạn và tôi, rồi ai cũng phải lớn lên…